پمپ دنده داخلی که به آن پمپ ماه و ستاره هم می گویند؛ یکی از انواع پمپ دنده ای است که وظیفه انتقال سیالات را بر عهده دارد.
به دلیل کاربردهای گسترده و ویژگی های مهمی که دارد، در این مطلب به طور مفصل در مورد پمپ دنده ای داخلی توضیح می دهیم.
ابتدا در مورد ساختار و اجزای پمپ دنده داخلی صحبت می کنیم تا با آن آشنا شویم، سپس به عملکرد، ویژگی ها و مزایا و معایب آن می پردازیم.
ساختار پمپ دنده داخلی
پمپ دنده داخلی از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که مهمترین اجزای آن 2 چرخ دنده و یک قطعه هلالی شکل است.
چرخ دنده های پمپ دنده داخلی هم اندازه نیستند و یکی از آن ها بزرگ و دیگری کوچک است. چرخ دنده کوچکتر به صورت غیر هم مرکز، درون چرخ دنده بزرگتر قرار می گیرد؛ یعنی مرکز چرخ دنده ها نقطه ای یکسان نیست.
با توجه به هم مرکز نبودن چرخ دنده ها و این که چرخ دنده کوچکتر در یک سمت قرار می گیرد، در سمت دیگر یک فضای خالی ایجاد می شود که در آن قسمت از قطعه ای هلالی شکل یا آب بند استفاده می شود و همه ی این اجزا درون یک محفظه قرار می گیرند.
با توجه به عکس هم مشخص است که طراحی و ساختار پمپ دنده داخلی، پیچیده تر از پمپ دنده خارجی است و طبیعتا تعمیر و نگهداری آن هم دشوارتر است.
چرخ دنده های پمپ دنده داخلی در بیشتر مواقع از نوع چرخ دنده ساده هستند اما از چرخ دنده های جناغی یا چرخ دنده مارپیچی دوبل (چرخ دنده دوبل هلیکال) نیز در آن ها استفاده می شود. شکل چرخ دنده دوبل مثل زمانی است که دو چرخ دنده هلیکال به یکدیگر متصل شده باشند و یک حالت V مانند ایجاد کرده باشند.
عملکرد پمپ دنده داخلی
در بخش بالا در مورد ساختار پمپ دنده داخلی اطلاعاتی به دست آوردیم و در این بخش با نحوه عملکرد آن آشنا می شویم تا بدانیم چگونه کار می کند.
همانطور که گفته شد، اجزا پمپ درون یک محفظه قرار می گیرند و برای به حرکت در آمدن نیاز به نیروی محرکه دارند که توسط انواع الکتروموتور می تواند تامین شود.
یک شافت از الکتروموتور به چرخ دنده کوچکتر وصل می شود و باعث چرخش آن می شود. با حرکت چرخ دنده کوچک، چرخ دنده بزرگتر نیز شروع به چرخش می کند. به همین دلیل به چرخ دنده کوچکتر، چرخ دنده محرک و به چرخ دنده بزرگتر، چرخ دنده متحرک می گویند.
با ایجاد چرخش چرخ دنده ها، مکش ایجاد می شود و سیال را به درون محفظه می کشد. بعد از ورود سیال به درون محفظه پمپ، سیال بین چرخ دنده ها گیر می کند و با چرخش آن ها سیال از ورودی پمپ به سمت خروجی پمپ می رود و با فشار به بیرون هدایت می شود.
قسمتی که فضای خالی وجود دارد می تواند باعث حرکت سیال به جهت مخالف شود و از فشار خروجی پمپ کم کند، به همین دلیل در آن قسمت از قطعه ی هلالی شکل استفاده می شود تا از بازگشت سیال و کاهش فشار خروجی جلوگیری کند.
نکته ای که وجود دارد این است که با وجود تفاوت در ساختار و طراحی پمپ دنده داخلی و خارجی اما عملکرد پمپ دنده داخلی، مشابه پمپ دنده خارجی است؛ یعنی سیال وارد می شود و با تحت فشار گرفتن توسط چرخ دنده ها، با فشار بیشتر به خارج از پمپ هدایت می شود.
مزایا و معایب پمپ دنده داخلی
پمپ های دنده داخلی به دلیل ساختار و مدل طراحی آن، دارای مزایا و معایب مختلفی است و برای این که بدانیم این مدل پمپ برای چه کاربردها و مواردی مناسب است، بهتر است در مورد مزایا و معایب آن نیز اطلاعاتی داشته باشیم.
مزایای پمپ دنده داخلی
پمپ دنده داخلی مزایای مختلفی دارد اما دو مزیت بسیار مهم دارد.
مورد اول این که مناسب برای سیالات مختلف با هر میزان ویسکوزیته ای است.
مورد دوم این که عملکرد بهتری برای انتقال سیالات با ذرات جامد دارد یعنی برای سیالاتی که دارای ذرات جامد و ناخالصی هستند بهتر است از پمپ دنده داخلی استفاده شود.
برای مزایا دیگر می توان به کار کردن با صدای کم اشاره کرد.
معایب پمپ دنده داخلی
در کنار مزیت های مهم گفته شده، دارای ایرادات و مشکلاتی نیز هست که می توان به فشار خروجی کمتر نسبت به پمپ دنده خارجی اشاره کرد.
همچنین طراحی و ساختار پیچیده ای دارد که باعث هزینه بالاتر پمپ دنده داخلی می شود.
جمع بندی
الان که کاملا با پمپ دنده داخلی آشنا شدید بهتر است با چند نکته دیگر نیز آشنا شوید.
نکته اول این که پمپ های دنده ای یا پمپ غلیظ کش به جز مدل پمپ دنده داخلی، یک مدل دیگر یعنی پمپ دنده خارجی هم دارند که هر کدام ویژگی های مخصوص خود را دارند. می توانید با مطالعه مقاله تفاوت پمپ دنده داخلی و دنده خارجی، در مورد آن ها اطلاعات بیشتری به دست آورید.
نکته ی دیگر این که پمپ دنده داخلی انواع مختلفی ندارد و صرفا بر اساس برخی ویژگی هایی مثل جنس بدنه و جداره، مدل های مختلفی دارد که ساختار و عملکرد همه ی آن ها یکسان است. به عنوان مثال پمپ ژیروتور تقریبا ساختار و عملکرد مشابه پمپ دنده داخلی دارد اما به عنوان پمپ دنده داخلی یا یکی از انواع آن شناخته نمی شود.
در پایان باید دقت کرد که بررسی اطلاعات و انتخاب پمپ دنده داخلی، نیازمند دانش فنی است. اگر به راهنمایی و مشاوره تخصصی نیاز داشتید می توانید با کارشناسان فروش مجموعه تولید کننده پمپ دنده ای نقش جهان در ارتباط باشید.
اگر در رابطه با این مطلب سوالی دارید، می توانید از طریق کامنت برای ما ارسال کنید. کارشناسان ما در اسرع وقت پاسخگوی شما عزیزان خواهند بود.