پمپ دنده ای یا پمپ غلیظ کش در اصل یک نوع پمپ با جا به جایی مثبت است که میتواند حجم ثابتی از سیال را در درون خودش نگه دارد و با استفاده از مکانیسم دنده، سیال را از قسمتی به قسمت دیگر منتقل کند.
یکی از دلایلی که به این پمپ ها ، پمپ دنده ای گفته می شود، استفاده از سیستم چرخ دنده در طراحی آن و استفاده از عمل چرخش دنده ها برای انتقال مایعات است. بعلاوه، استفاده از نام غلیظ کش برای این پمپ دنده ای، به خاطر قابلیت بالای آن در پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا می باشد.
گروه تولیدی نقش جهان با ارائه انواع پمپ دنده ای، در این زمینه فعالیت می کند.
در ادامه قصد داریم به بررسی اجزا پمپ دنده ای، انواع و عملکرد هر یک از آنها بپردازیم. پس مطالعه این مطلب را اصلا از دست ندهید.
اجزای پمپ دنده ای
پمپ دنده ای یا غلیظ کش بطور کلی، از اجزای زیر تشکیل می شود:
قسمت مکش (ورودی)
اولین بخش در پمپ دنده ای، قسمت ورودی یا همان مکش است.
مکش در اصل جایی است که مایع وارد پمپ میشود. فشار این قسمت معمولاً کمتر از فشار اتمسفر است که این موضوع باعث مکش مایع به داخل پمپ میشود.
چرخ دنده محرک
چرخ دنده محرک معمولاً به چرخ دنده ای گفته می شود که به صورت مستقیم به موتور یا منبع انرژی وصل می شود و انرژی مکانیکی را به چرخ دنده متحرک منتقل می‌کند.
چرخ دنده متحرک
چرخ دنده متحرک به چرخ دنده ای گفته می شود که به شکل غیر مستقیم به حرکت در می‌آید. این چرخ دنده نیز به همراه چرخ دنده محرک کمک می‌کند تا مایع از قسمت مکش به قسمت تخلیه هدایت شود.
آب بند
آب‌بند برای جلوگیری از نشت مایع از داخل پمپ به بیرون و یا از قسمت مکش به قسمت تخلیه استفاده میشود. آب‌بندهایی که در قسمت های مختلف پمپ دنده ای قرار دارند کمک می کنند که از نشتی جلوگیری شود.
قسمت تخلیه (خروجی)
قسمت تخلیه جایی است که مایع از پمپ خارج میشود. دنده‌ها مایع را از قسمت مکش به سمت قسمت تخلیه هدایت می‌کنند و به دلیل افزایش فشار، مایع با نیروی بیشتری از پمپ خارج میشود.
پوسته
پوسته پمپ دنده ای همان بدنه اصلی است که تمام اجزای پمپ را در بر می‌گیرد. پوسته باید از مواد مقاوم و بادوام ساخته شده باشد تا بتواند فشارهای داخلی و شرایط کاری سخت را تحمل کند.
در این نوع پمپ، چرخ دنده‌ها به طور هماهنگ با یکدیگر کار می‌کنند تا مایع را از ورودی به خروجی منتقل کنند. عملکرد اصلی پمپ دنده ای با جابجایی مثبت است و حجم مشخصی از مایع در هر دور چرخش دنده‌ها جابجا میشود.
این طراحی باعث میشود که پمپ دنده‌ای بتواند مایعات با ویسکوزیته‌های مختلف را با دقت و کارایی بالا پمپاژ کند.
معرفی انواع پمپ دنده ای غلیظ کش
پمپ دنده ای خارجی
پمپ دنده ای خارجی بطور کلی از دو چرخ دنده متصل به هم تشکیل شده است که در خلاف جهت همدیگر می چرخند.
طرز کار کلی این سیستم به این شکل است که یکی از دنده ها با موتور به حرکت در می آید و دنده دیگر را به حرکت در می آورد. در این روند، دنده اولی محرک است و دنده دیگر، نقش متحرک را ایفا می کند.
نحوه عملکرد پمپ دنده ای خارجی به این صورت است که مایع از قسمت ورودی پمپ وارد می شود و به کمک چرخ دنده ها، به خارج از پمپ هدایت می شود.
در این روند، چون حجم سیالات در پمپ دنده ای کم میشود، فشار آن به شدت افزایش پیدا می کند. همچنین، در داخل حفره ها، فشار منفی مکش وجود دارد که باعث می شود مایع به حفره های بین دندانه ها وارد شود.
در ادامه، به دلیل افزایش فشار، مایع بین حفره ها مجبور می شود به فضای بین چرخ دنده ها راه پیدا کند و در نتیجه، در حالیکه چرخ دنده ها در حال چرخش اند، در هم قفل می شوند و مایع با فشار از پمپ خارج می شود.
پمپ دنده ای داخلی
پمپ دنده ای داخلی که به آن، پمپ ماه و ستاره نیز می گویند، خیلی شبیه به پمپ دنده ای خارجی کار می کند.
همانطور که در مقاله پمپ دنده داخلی اشاره کردیم، این پمپ دنده ای از دو چرخ دنده داخلی و خارجی تشکیل شده به این صورت که یک چرخ دنده داخلی در درون چرخ دنده خارجی قرار گرفته است؛ اما نه در مرکز آن.
دندانه های این چرخ دنده ها در یک نقطه با هم درگیر می شوند. در این بین، یک قطعه هلالی شکل ثابت هم وجود دارد که فضای خالی بین چرخ دنده داخلی و خارجی را می پوشاند و در نقش آب بند عمل می کند.
در اصل، یکی از تفاوت های پمپ دنده ای داخلی و خارجی، نحوه و شکل قرارگیری چرخ دنده هاست.
نحوه عملکرد پمپ دنده ای غلیظ کش
نحوه عملکرد پمپ دنده ای به این صورت است که در ابتدا، هنگامی که پمپ شروع به کار می کند، شافت متصل به منبع نیرو، چرخ دنده محرک را به حرکت در می آورد.
از آنجایی که چرخ دنده محرک با چرخ دنده متحرک در ارتباط است، این چرخش باعث می شود که چرخ دنده متحرک نیز شروع به چرخیدن کند.
این حرکت و چرخش چرخ دنده ها باعث ایجاد خلا در قسمت ورودی و مکش سیالات به سمت داخل پمپ می شود.
ادامه روند چرخش چرخ دنده ها باعث می شود که بخشی از مایعات در فضای بین دنده ها و بدنه پمپ محبوس شود. با ادامه ورود مایعات و بدلیل ثابت بودن فضای محفظه، مایع تحت فشار قرار می گیرد و در نتیجه، با فشار زیاد به سمت قسمت تخلیه هدایت و به بیرون پمپاژ می شود.
در ادامه جهت درک بهتر، به نحوه عملکرد پمپ های دنده ای خارجی و داخلی بطور مجزا پرداخته شده است.
عملکرد پمپ دنده خارجی
نحوه عملکرد دقیق پمپ دنده خارجی به این شکل است که در ابتدا یکی از چرخ دنده ها بوسیله شافت خودش، به الکتروموتور متصل می شود. با این کار، نیروی مکانیکی از طریق شافت، به چرخ دنده محرک منتقل می شود و آن را به چرخش در می آورد. با چرخیدن چرخ دنده اول، چرخ دنده دوم که به چرخ دنده متحرک نام دارد هم شروع به چرخیدن می کند.
همانطور که قبل تر هم اشاره کردیم، در نتیجه این اتفاق، در درون پمپ دنده، خلا ایجاد می شود و یک نیروی مکش برای ورود مایعات از خارج پمپ به داخل آن بوجود می آید.
بعد از ورود سیال به درون پمپ نیز، این مایعات در درون محفظه و بین چرخ دنده ها به دام می افتند و در درون پمپ، فشرده میشوند. در نهایت نیز به کمک چرخ دنده ها به خارج از پمپ دنده خارجی با فشار زیاد پمپاژ می شوند.
در این ویدیو، میتوانید با طرز کار پمپ دنده خارجی بیشتر آشنا شوید.
عملکرد پمپ دنده داخلی
عملکرد پمپ دنده ای داخلی نیز تقریبا شبیه به پمپ دنده ای خارجی است،
شروع عملکرد پمپ دنده داخلی به این شکل است که چرخ دنده کوچکتر که داخل چرخ دنده بزرگتر قرار دارد، از طریق شافت ، به الکتروموتور متصل می شود و به همین علت به آن چرخ دنده محرک نیز می گویند.
با چرخش چرخ دنده داخلی، چرخ دنده خارجی نیز شروع به حرکت می کند. نحوه چرخش آنها نیز به صورتی است که چرخ دنده کوچکتر با سرعت بیشتری نسبت به چرخ دنده بزرگتر، شروع به چرخیدن می کند. حرکت چرخ دنده ها باعث می شود که در قسمت ورودی پمپ، یک خلا ایجاد شود و سیال، به درون پمپ دنده ای مکش پیدا کند.
بعد از اینکه سیال وارد پمپ شد، در محفظه بین چرخ دنده ها و قطعه حلالی شکل محبوس می شود. در ادامه نیز، سیال از خروجی پمپ، با فشار خارج می شود.
در این ویدیو، به بررسی عملکرد پمپ دنده داخلی پرداخته می شود:
مزایای استفاده از پمپ دنده ای
از جمله مهم ترین ویژگی ها و مزایایی که پمپ دنده ای را به یک انتخاب مناسب تبدیل کرده است میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم محدودیت در نوسان ویسکوزیته و توانایی پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا
- هزینه بسیار پایین نسبت به سایر پمپ‌ها
- هزینه پایین تعمییرات و جایگزینی
- استحکام و طول عمر بالا
نکات مهم هنگام خرید پمپ دنده ای
سوالی که برای خیلی از خریداران پمپ دنده‌ای مطرح است این است که چه فاکتورهایی را باید هنگام خرید پمپ دنده ای رعایت کنند.
گروه تولیدی و صنعتی نقش جهان به عنوان تولید کننده پمپ دنده‌ای به شما پیشنهاد می‌کند با توجه به نوع کاربری و اینکه قرار است پمپ دنده‌ای در چه جایگاهی قرار بگیرد، برای خرید اقدام کنید.
امروزه مدل‌های مختلفی از پمپ دنده‌ای وجود دارد که هر کدام مزایا، قیمت و ویژگی‌های منحصر به فردی دارند.
مجموعه نقش جهان با سالها فعالیت در زمینه تولید و عرضه انواع پمپ، میتواند شما را در زمینه خرید محصول پمپ دنده ای راهنمایی کند.
کارشناسان این مجموعه به شما مشاوره‌های صحیح و اصولی می دهند تا بتوانید خرید مطمئنی داشته باشید. علاوه بر این از شرایط پس از فروش و گارانتی نیز بهره مند شوید.
در ضمن، علاوه بر خرید حضوری میتوانید به صورت اینترنتی برای خرید پمپ دنده ای اقدام کنید و محصول موردنظر خود را پس از مقایسه و بررسی ویژگی‌هایی که دارد، خریداری کنید.
کاربرد های پمپ دنده ای
پمپ های دنده ای کاربرد های گسترده ای در صنایع مختلف دارند؛ به خصوص در مواردی که نیاز به انتقال سیالات با ویسکوزیته بالا یا فشار های متفاوت وجود دارد.
از جمله کاربرد های پمپ دنده ای میتوان به صنایع نفت و گاز (برای انتقال روغن های سنگین و مواد نفتی)، صنایع شیمیایی (برای انتقال اسید ها و باز ها و جابه جایی رنگ ها)، صنایع غذایی و نوشیدنی (برای انتقال، جابه جایی و پمپاژ مواد خوراکی)، صنایع خودروسازی و سایر صنایع اشاره کرد.
در مواردی که نیاز به انتقال سیالات با ویسکوزیته بسیار بالا مثل قیر و چسب وجود دارد، از پمپ دنده ای دوجداره استفاده می شود. انتقال و جابه جایی سیالات با ویسکوزیته کمتر مثل بنزین، گازوئیل و روغن ها نیز معمولا توسط پمپ دنده ای تک جداره صورت می گیرد.
بطور کلی، پمپ های دنده ای به دلیل ویژگی های منحصر به فردی که دارند، در بسیاری از صنایع به عنوان یک ابزار مهم برای انتقال سیالات و جابه جایی آنها بکار می روند.
در صورت تمایل می توانید در قسمت ثبت نظر، دیدگاهتان را برای ما بنویسید. کارشناسان ما در سریع ترین زمان، پاسخگوی شما خواهند بود.
